Hoewel ik vroeger journalist wilde worden, maakte ik een paar andere keuzes onderweg. Toen ik op latere leeftijd alsnog een master Communicatiewetenschap ben gaan doen, kwam ik via een media-analyse bedrijf (Buzzcapture) alsnog op de redactievloer tussen journalisten te werken.

Op die vloer heeft de meerderheid journalistiek gestudeerd, maar vaak ook in een andere tijd. Nadat in de jaren ‘00 het nieuws online kwam, verschenen er in de jaren ‘10 video’s en podcast en was er veel data om te analyseren. En nu in de jaren ‘20 is er ook nog AI. Ik vraag me regelmatig af wat dit met de studie journalistiek doet. Want tussen de mensen die bij TV, radio of de krant willen werken zullen ook studenten zijn die influencer, podcastmaker of data-analist willen worden. En ik merkte in mijn tijd als chef ook dat het heel fijn is om continu instroom te hebben van studenten die een stage willen volgen, maar ik kreeg ook vraag waar je dan studenten kunt vinden. Daarom start ik met een reeks interviews met mensen die bij de opleidingen werken. Vandaag trapt docent journalistieke vernieuwing Douwe Schaaf van de journalistiek opleiding van de CHE Ede af.

In welke nieuwe ontwikkelingen hebben leerlingen de meeste interesse?

’Best een moeilijke vraag. In de breedte zou je misschien (maar voorzichtig) kunnen zeggen dat studenten met andere motieven journalistiek gaan studeren. Daar is ook wereldwijd onderzoek naar gedaan enkele jaren geleden: studenten hebben een minder helder beeld van wat journalistiek is en het belang van het vak en gaan het vaker studeren vanuit bredere motieven zoals: creatief bezig willen zijn, iets met media en iets maatschappelijks.

We merken dus dat we veel meer en steviger moeten bespreken wat de functie van journalistiek is en dat studenten ook minder brede maatschappelijke kennis hebben als ze binnenkomen. Studenten zijn zich als mediaconsumenten lang niet altijd bewust welke kansen, risico’s en dilemma’s er spelen rondom nieuwe (technologische) ontwikkelingen. Bij ons merken we wel dat als we ze warm krijgen voor goede, betrokken journalistiek, dat de honger naar kennis, interessante vakken en uitdaging er wel komt en dat het ons lukt om meer als mediaproducenten te gaan denken en verantwoorde keuzes te maken. Overigens doen wij dat in een veelheid van vormen en platforms; van de klassieke platforms, tot nieuwe (online) media tot vormen van live journalism die juist weer dichtbij, offline en technologie-arm zijn. Ook daar is goede belangstelling voor.

Welke werkplekken en type stages in communicatie en media zijn nu het meest populair?

‘De laatste jaren is het aantal stages met een sterke online invulling wel toegenomen. Voor mediaorganisaties brengen jonge studenten een waardevolle belevingswereld, creatieve inbreng en kennis van nieuwe platformen mee waar ze graag gebruik van maken. We merken daarnaast dat de muren tussen journalistieke en andere media-/communicatieorganisaties en -functies lager is geworden. Studenten journalistiek willen dus ook heel vaak bij contentbedrijven, communicatieafdelingen, NGO’s etc. aan de slag, terwijl wij als opleiding graag willen dat studenten in ieder geval één keer echt in de journalistiek bezig zijn geweest. We noemen dat ‘smal opleiden, breed uitstromen’. Verder merken we dat studeren meer concurrentie heeft van andere delen van het leven, zoals sociaal leven, bijbaan, hobby’s etc. Dat leidt ook tot wensen van meer flexibel en soms ook individueler studeren (dat zie je ook terug in flexibilisering van het brede hoger onderwijs).
Wat wij als opleiding graag willen is dat studenten ook onderzoek of een vernieuwingsproject kunnen doen op een stageplek over een actueel vraagstuk op de redactie. Daar zijn journalistieke werkplekken nog weleens terughoudend in. Enerzijds begrijpelijk door de druk en hectiek in het vak, maar anderzijds weten ze niet wat ze missen. We hebben gelukkig veel goede verhalen van stageplekken die veel meer hebben gekregen dan alleen een stagiair die werk verzet, maar ook door een concreet innovatie-, onderzoeks- of journalistiek project de redactie een stuk verder heeft geholpen. Journalistieke werkgevers zouden daar veel opener in kunnen staan.

Hoe kun je een leuke stage het beste onder de aandacht brengen bij jullie?

‘Qua stage aanbieden zou ik werkgevers aanraden om de drempels te verlagen. Geen sollicitatiegesprekken of procedures, maar liever een kop koffie, informeel en behulpzaam. Benader de student direct als een collega met wie je graag wilt werken, dat past beter bij deze generatie denk ik, En durf daarbinnen natuurlijk wel helder te zijn over verwachtingen, wensen etc.

Stel dat mediamerken een mooie stageplek hebben voor jullie studenten, waar mogen ze die aanbieden?

Mail onze collega Marja van der Velde emjvdvelde@che.nl!

Wil je deze reeks volgen? Schrijf je in voor mijn gratis wekelijkse nieuwsbrief