4 september 2023

#32: Mediabommen vallen op vrijdagmiddag en waarom AI onderwijs zal redden

Het was de eerste volle week na de zomervakantie en de laatste vier maanden van het jaar zijn in gegaan. Aan het aantal mailtjes is te merken dat iedereen weer aan de bak is. Deze week veel op pad, ik gaf presentaties aan redacties in Hoofddorp, Ede en Gorinchem. Verder zat ik woensdag in het mediaforum bij Radio 1 met Wouter de Winther. Daar liet ik onder andere hoe ik de stem van koning Willem-Alexander iets liet zeggen en liet ik presentatrice Ghislaine Plag iets in het Spaans zeggen, luister het hier terug.

Wil je deze nieuwsbrief iedere zondagochtend in je mail? Schrijf je hieronder gratis en support daarmee deze nieuwsbrief:

Mediabommen vallen op vrijdagmiddag

Vrijdag reageerde Matthijs van Nieuwkerk voor het eerst in het openbaar na beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag. Een mooie primeur voor de krant, nadat concurrent de Volkskrant vorig jaar de reconstructie publiceerde.

Zeven jaar lang zat ik op de nieuwsredactie van een krant en hield ik goed in de gaten wat Nederlandse media online deden. Een opvallende verandering in die jaren, is het moment dat kranten hun grote nieuws publiceren. ‘Vroeger’ werd groot nieuws bewaard voor de zaterdagkrant en verscheen het daarna pas in de ochtend online. Papieren abonnees betalen immers het meest. Maar de laatste jaren zie je bij alle media dat het grootste nieuws eerst online wordt gebracht en in alle gevallen is dat op vrijdag tussen 13.00u en 20.30u. Denk bijvoorbeeld aan de column van Marijn de Vries over NOS Sport en het DWDD-artikel van de Volkskrant.


Op vrijdagmiddag is er over het algemeen minder ander nieuws dan op zaterdagochtend. De kans is dan ook groter dat het langer prominent blijft staan en andere media er over gaan schrijven. Bij dit type artikelen weet je ook vooraf dat dit enorm goed gelezen gaat worden. Het leuke is dat NRC heel transparant een pagina heeft waar je altijd live kunt zien wat de best gelezen artikelen van dit moment zijn. Vrijdagavond was te zien dat meer dan de helft van alle mensen het artikel aan het lezen was:

Ik kijk regelmatig op dit dashboard en daarom weet ik dat goed gelezen artikelen vaak op 20% staan. Niet geheel verrassend werd het artikel van Matthijs enorm goed gelezen. Het grappige aan dit dashboard is ook, dat de Sudoku van de dag bijna altijd het best gelezen artikel van het moment is! Dat zie je ook hierboven in het screenshot. Je kunt veel kwaliteitsartikelen maken, maar de mensen willen ook gewoon puzzelen. Niet voor niets zie je in navolging van NRC en The New York Times veel sites starten met puzzels op de site.  

Groot nieuws gratis, achter inlog of betaald?

En dan heb je een spraakmakend interview dat iedereen wil gaan lezen, maar dan is er een andere vraag: Wie mag dit artikel lezen? Zeven jaar geleden kon je het voor een klein bedrag los kopen op Blendle. Die variant is niet rendabel gebleken en verdwenen en dus heb je in grote lijnen nu 4 opties:

  1. Gratis te lezen voor iedereen. Op deze manier kan iedereen gratis het interview lezen. Voordeel is dat zoveel mogelijk mensen op je site komen, je merk zien en dat je online advertenties zo veel mogelijk getoond worden.  
  2. Nog steeds gratis, maar achter de inlog. Nog steeds is het artikel gratis, maar je moet er wel een account voor aanmaken om te kunnen lezen. Dit zal voor een deel van de lezers een blokkade zijn, dus je verliest er een deel mee. Voordeel is wel dat je meer informatie krijgt over wie je lezer is. En als ze een volgende keer terugkeren zijn ze weer ingelogd en zo verzamel je op lange termijn informatie. Adverteerders willen bovendien meer betalen voor het tonen van een advertentie als ze weten wie het te zien krijgt. Een variant hierop kan zijn dat mensen 3 artikelen per maand gratis mogen lezen en daarna een abonnement moeten nemen.  
  3. Gratis te lezen, als je je inschrijft voor de nieuwsbrief. Een variant is dat je mensen laat inschrijven voor je nieuwsbrief en ze het daarna gratis mogen lezen. Het voordeel is dat je vanaf dat moment mensen iedere dag een mail kan sturen met je belangrijkste nieuws. Een deel zal zich direct weer uitschrijven, maar een deel ook niet. Zo zorg je ook dat je minder afhankelijk wordt van algoritmes van Google en social media. Het Nederlands Dagblad doet dit bijvoorbeeld bij ieder artikel.
  4. Alleen te lezen voor abonnees. In marketing termen heet dit de ‘harde paywall’. Alleen abonnees kunnen het artikel lezen.

Bij iedere stap zullen minder mensen het artikel lezen, maar levert het wel meer op voor het bedrijf op langere termijn. Daarom zal de redactie niet meer alleen mogen bepalen hoe het artikel geplaatst wordt, maar zal de stem van marketing nog belangrijker zijn. Daarom is het aardig te zien dat NRC nu kiest voor variant 4. Bij de column van Marijn de Vries eerder dit jaar koos het nog voor variant 2.


En dan heb je natuurlijk ook nog verschillende type abonnementen. Zoals je hierboven in het screenshot kunt zien, wil NRC dat lezers een jaarabonnement afsluiten voor 2 euro per week. Waar je een paar jaar geleden nog eenmalig een klein bedrag kon betalen via Blendle, vraagt NRC me dus een bedrag van 104 euro over te maken om een jaar lang alles te kunnen lezen. Best een flink bedrag, waarbij je je af kunt vragen of mensen niet liever een kortere opzegtermijn zouden willen. Pas na een paar kliks, is te zien dat je voor 17,50 EUR per maand een abonnement kunt nemen dat wel direct opzegbaar is.

Als ik dus alleen dit interview wil lezen online, kost me dit minstens 17,50 euro. En dan is de zaterdagkrant op papier alsnog goedkoper.

Interessant is ook om even te kijken hoe dat bij de drie Nederlandse met een hogere oplage is. Hieronder de muren waar je tegenaan loopt als je een ‘premium’ abonnement wilt lezen op Telegraaf.nl, AD.nl of Volkskrant.nl:

De aanbieding die NRC geeft bij het Van Nieuwkerk-interview is 2 euro per week, maar dit geldt alleen bij een 3-jarig abonnement. Aanzienlijk goedkoper dan bij de Volkskrant.

Een maandabonnement kost bij het AD 8,60 euro dat direct op te zeggen is en bij de  Volkskrant 12 euro. Die variant is bij NRC weer een stuk duurder.  

De Telegraaf is met afstand de voordeligste met een abonnement voor 99 cent per week, dat na 4 weken ook op te zeggen is. De papieren zaterdagkrant van de Telegraaf kost 4,35 EUR en zo ben je alleen daar voor 1 artikel voordeliger uit om het online te lezen dan de krant op papier te kopen.

Vooral in Scandinavië heb je ook varianten waarbij het artikel de eerste 24 uur gratis aangeboden wordt en daarna achter een muur komt. Zo denken ze de urgentie om iedere dag terug te komen te verhogen en terugkerende bezoekers zijn vaak weer meer ‘waard’ dan de toevallige passanten. Dit is ook waarom Instagram je via stories goed werken, als je ze niet binnen 24 uur ziet zijn ze verdwenen en daarom wordt je bijna gedwongen iedere dag te kijken.

Misschien was dit veel te veel marketing voor je, maar het laat zien dat je een prachtig verhaal kunt maken, maar dit niet automatisch door veel mensen gelezen wordt. Marketing kan namelijk andere plannen hebben. Dit brengt je weer op de discussie wanneer je nu echt impact maakt met nieuws. Alle nieuwssites van Nederland hebben in ieder geval ook weer een artikel gemaakt over het interview, zo hebben veel mensen gelezen dat het interview in de NRC of op NRC.nl te lezen is.

AI is redding voor het onderwijs

Nu de scholen weer begonnen zijn, merken veel leraren dat opdrachten worden ingeleverd met hulp van ChatGPT. En daar worden studenten niet per se slimmer van.
Maar bovenstaande video laat zien dat ChatGPT zeker niet alleen gevaarlijk hoeft te zijn. Sterker nog: het is een zegen voor het onderwijs en het kan leerlingen over de hele wereld enorm helpen. Een leraar met 30 kinderen in de klas, kan nooit zo persoonlijk meekijken als kunstmatige intelligentie dat kan. Ik werd enorm blij van bovenstaande video, omdat het laat zien hoe het iedere leerling ter wereld kan helpen. Dus wil je positief wakker worden deze zondag, kijk vooral de video.

Google bestaat 25 jaar

Maandag is het 25 jaar geleden dat de domeinnaam Google.com werd vastgelegd. De site is vernoemd naar het wiskundige getal van een 1 met 100 nullen en had eigenlijk Googol.com moeten heten, maar door een spelfout werd het Google.com. En de impact merk je dagelijks, het heeft alle informatie doorzoekbaar gemaakt voor iedereen. Om het mooie jubileum te vieren deze week een classic over de voorganger van Google. Want iedereen boven de 35 zal nog weten dat we in de ‘90s zochten via Ilse.nl. Dit was de commercial die destijds de grootste zoekmachine van Nederland promootte op tv:

En deze Klokhuis-video van 16 jaar geleden laat zien hoe kinderen informatie moesten opzoeken voordat Google bestond. Ook wel aardig om te beseffen hoe Google de wereld echt heeft veranderd.

Andere kijk- en luistertips

  • Vanaf maandag gaat er een experiment van start op NU.nl: boven sommige artikelen komen samenvattingen te staan. Die samenvattingen zijn gemaakt met behulp van kunstmatige intelligentie.Hoe is het voor een NOS-correspondent om te werken en te leven in het buitenland? Op 27 september organiseert NOS Nieuws een publieksavond met de buitenlandcorrespondenten van de NOS, waarin deze en andere vragen aan de orde komen. Mooie manier om kijkers te betrekken bij de makers van het nieuws.
  • Vanaf eind augustus zijn de kijkcijfers niet meer een dag later in te zien. Volgens het Nationaal Media Onderzoek is het beter om de kijkcijfers pas na zes dagen te delen. Wat betekent dit voor nieuwssites? NU.nl schrijft dat ze door de maatregel automatisch minder aandacht zullen besteden aan kijkcijfers van actualiteitenprogramma’s, want die zijn zes dagen later niet meer zo relevant.
  • Een nieuwe opsporingsmethode voor de Politie met hulp van social media. Op Tubantia.nl is te lezen dat sinds kort de politie betaalde oproepen op sociale media als Facebook en Instagram plaatst om zo getuigen van misdrijven te vinden. Met die advertenties maakt de politie gebruik van het marketingvernuft en het algoritme van bijvoorbeeld Facebook. Oproepen worden op die manier heel gericht bij bepaalde doelgroepen onder de aandacht gebracht.
  • Amazon wil dat medewerkers weer minimaal drie dagen in de week op kantoor zijn. Medewerkers die dit weigeren (en dat zijn er veel), hangt ontslag boven het hoofd.
  • OpenAI heeft ChatGPT Enterprise uitgebracht, een dienst die toegang biedt tot GPT-4 en heeft extra beveiligings- en privacyfuncties. Dit is belangrijk voor bedrijven, omdat nu gevoelige informatie niet gedeeld wordt met ChatGPT, omdat niet duidelijk is wat er met die informatie gebeurt.
  • Onderzoeksjournalist Paul Bots van De Limburger was deze week niet blij met De Volkskrant, zo liet hij blijken op LinkedIn:  Geachte collega’s van de Volkskrant. Wat is er mis met bronvermelding? Als je vijf dagen na dato een verhaal brengt dat m’n collega Bram van der Heijden al in De Limburger bracht, kun je toch niet suggereren dat dit je eigen primeur is?
  • Liefhebbers van klassieke muziek kopen hun tickets steeds korter op het daadwerkelijke avondje uit. Vooral jongere bezoekers laten zich lastig verleiden. In het FD is te lezen dat zalen hierop inspelen met nieuwe formats en door flexibeler te programmeren. ‘De markt bepaalt het idee van het cultuurseizoen.’  
  • De documentaire ‘Jelle: Wereldberoemd met knikkers’ was op tv en is nu online te zien. Het vertelt het verhaal van Jelle Bakker, die met zijn succesvolle YouTube-knikkerkanaal de inspiratiebron vormde voor het gelijknamige SBS-programma Marble Mania.
  • Politici, journalisten en wetenschappers zijn vaak slachtoffer en de daders blijven meestal anoniem. De Europese Commissie wil platforms zoals Facebook en Twitter nu dwingen om de online haat aan te pakken. Zembla onderzocht of het wangedrag nog te stoppen is en wie er eigenlijk achter de vaak anonieme accounts zitten. Ze bezochten deze mensen thuis, het terugkijken waard.

500 abonnees!

Deze nieuwsbrief is voor het eerst naar 500 mailadressen verstuurd. Dank jullie wel voor het lezen! En lees je de nieuwsbrief altijd pas op maandag op de site, schrijf je dan nu in. Dan support je de gratis nieuwsbrief en ontvang je deze voortaan iedere zondagochtend om 8u in je mail. Of doe het direct hieronder:

Dit was ‘m weer, op naar een nieuwe, mooie week!