De werkweek bracht me weer bij het Rijksvastgoedbedrijf voor een presentatie aan de communicatieafdeling. Verder veel koffie gedronken en ten minste 1 ziek kind thuis, maar we zijn er goed doorheen gekomen.

Vorige week had de nieuwsbrief overigens de hoogste ‘openings rate’ tot nu toe. Goed te leren en de kop verleidde kennelijk om te gaan lezen 🙂 Fijn dat er na bijna een jaar nog groei in zit.

En dan nu wat deze week opviel.

Deze week werd de lancering van De Geïllustreerde Kunstmatige Intelligentie (DGKI.nl) aangekondigd in een artikel op Villamedia. De site is een landelijk AI-nieuwsmedium, opgericht door Merien ten Houten van het Eindhovense mediabedrijf Media52 en eerder oprichter van Ilse Media en NU.nl. Hij start de site samen met Bart Brouwers, zij pasten AI eerder toe bij artikelen voor nieuwssite Innovation Origins. Dit gaan ze nu dus ook doen voor landelijk nieuws.

De software achter DGKI haalt zijn inspiratie voor nieuws van sociale media en Google en werkt met ChatGPT. Het kijkt welke onderwerpen veel aandacht krijgen, en zoekt daar vervolgens bronnen bij.

Foto bij artikel gemaakt door DALL-E

Op Villamedia.nl zegt Ten Houten: Aan de hand van de informatie die hij vindt, schrijft hij een verhaal én maakt hij een afbeelding. Dat is bewust een illustratie en geen echt-lijkende foto. Zodat het meteen duidelijk is dat de mensen op het beeld niet de échte mensen zijn waar het verhaal over gaat.

Omdat één bron géén bron is, zoekt DGKI altijd naar minstens twee bronnen voor een verhaal. Dat kunnen sites van nieuwsmedia zijn, maar ook vakbladen of andere bronnen.

Geen consumentenproduct

Het zou zomaar kunnen dat deze site snel opgepikt wordt door Google en zodoende ook veel verkeer kan trekken. Daarom vroeg ik Ten Houten of er al een toename in verkeer te zien is: ‘Omdat dit geen consumentenproduct is is het bereik ook niet zeer relevant voor ons. En eerlijk gezegd verwacht ik dat niet, omdat we toch dubbelen met gevestigde websites en we niet heel snel beter zullen scoren dan die sites.’

Gevraagd naar de definitie van nieuws zegt Ten Houten: ‘Het is veel minder hard gedefinieerd dan dat. Het hele systeem is gemaakt met AI, er zitten weinig ouderwetse business rules in. Er worden verschillende bronnen gebruikt. Google Trends is een ’trage’ bron, dus niet heel geschikt. Over de details wil ik natuurlijk geen mededelingen doen, het is ook een recept. Maar we volgen niet één bron en we volgen zeker geen RSS feeds van populaire nieuws sites.’

Weinig bedreigend voor bestaande publicaties

Op mijn vraag of bestaande nieuwssites zich zorgen moeten maken: ‘Voorlopig is dit een experiment en daarmee weinig bedreigend voor bestaande publicaties. De kans dat we precies dit omzetten in een commercieel product is ook niet groot. Voorlopig is het een experiment en daarmee weinig bedreigend voor bestaande publicaties. De kans dat we precies dit omzetten in een commercieel product is ook niet groot.’

Op mijn vraag of hij al iets vernomen heeft van de uitgevers_: ‘Zij kijken nieuwsgierig toe.’_

Oplossingen komen vrijwel nooit van journalistieke spelers

Bart Brouwers geeft nog een waarschuwing af: ‘Overal op de wereld zijn mensen nu aan het spelen met AI, vanuit de overtuiging dat het oplossingen kan bieden voor diverse grote en kleine problemen waar de mens tegenaan loopt. Hartstikke mooi. Wat daarbij opvalt is dat veel van die oplossingen het journalistieke werkveld raken, maar vrijwel nooit van journalistieke spelers afkomstig zijn. Dat is vergelijkbaar met de tijd van de opkomst van internet: andere grote partijen bepaalden de koers terwijl de journalistiek heel lang de mogelijkheden onderschatte, negeerde of zelfs verwierp. Ook zijn de grote journalistieke media meer bezig met het verhogen van de dijkbewaking dan met het verkennen van de mogelijkheden. Dat zou wel eens net zo schadelijk voor de journalistiek kunnen worden als destijds, toen we ook het initiatief aan anderen lieten. Voor ons is dat een belangrijke inhoudelijke overweging: hoe klein we ook zijn, we vinden dat we een verantwoordelijkheid hebben om vanuit een journalistiek hart en met journalistieke doelstellingen de mogelijkheden te verkennen. Om op die manier tot een completere invulling van onze maatschappelijke taak te komen, aanvullend op wat de journalistiek nu al doet.’

Eerder werd Resport.nl al gelanceerd door Mediahuis, maar zij richten zich volledig op sportnieuws. Dit is voor zover mij bekend de eerste site die zich richt op algemeen nieuws in Nederland.

Deze nieuwsmerken worden het meest getoond in Google

Vorige week publiceerde ik een grafiek van Nederlandse merken die het grootste online bereik hadden in december 2023. Onder mijn LinkedIn-bericht reageerde Jeroen Stikkelorum dat het ook leuk kan zijn om de grootste Nederlandse merken op Google te laten zien. Van dat aanbod maakte ik graag gebruik. Jeroen is eigenaar van SEO-brein en kan via Newzdash een uitdraai maken van de merken die het meest getoond worden in de Top Stories van Google. Bekijk de grafiek hier.

De meeste nieuwsmerken krijgen tegenwoordig meer verkeer via Google naar hun website dan via social media. Bij sommige merken is het aandeel van al het verkeer via Google zelfs meer dan de helft. En omdat impact maken en veel mensen bereiken een belangrijk doel is in de journalistiek, is het goed om de mogelijkheden goed te benutten.

Vergeleken met de grafiek van vorige week wordt NOS.nl nu wel meegenomen in de data. Na AD.nl en NU.nl is NOS vlak voor Telegraaf.nl het derde nieuwsmerk via Google in de maand december 2023 geweest. RTL Nieuws scoort hier relatief veel lager en andere merken als Shownieuws, Linda.nl en TVGids.nl  ontbreken in de top-20.

Om deze data te duiden vroeg ik SEO-expert Sophie Winkels van DPG Media (luister vooral deze podcast met Sophie over hoe zij redacties wegwijs maakt in de wereld van SEO) hoe zij naar deze data kijkt. Allereerst vroeg ik wat de Top Stories precies zeggen: ‘De tabel laat alleen de zichtbaarheid in de Top Stories van Google Search zien, dus rest van de blauwe linkjes in Google Search worden niet meegenomen. Net zoals Discover en News. In de Top Stories staan vaak initiële nieuwsberichten, maar er wordt ook zeker ruimte gemaakt voor follow-ups, zoals interviews met betrokkenen of uitlegstukken. Dat maakt dat kleinere en regionale redacties net zo goed in de Top Stories terecht kunnen komen. Daarnaast zie ik ook steeds vaker dat er extra blokken aan de Top Stories worden toegevoegd, zoals Regionaal nieuws of ‘Ook in het nieuws’. Genoeg plekken dus voor veel verschillende sites.

Waarom staan er Vlaamse merken in?

‘En een paar Vlaamse sites staan er tussen omdat zij ook Nederlandse content maken en die sites hebben een hele hoge ‘domain rating’, ofwel een hele hoge online autoriteit. Zo zie je in Vlaanderen ook de Nederlandse sites in de zoekresultaten staan.’

Wat kunnen merken doen om hoger in de lijst te komen?

‘Een ijzersterke kop schrijven. Als de term waar mensen op googelen niet in je kop staat, dan neemt de kans af dat je in de Top Stories komt. Eigenlijk is het belangrijkste zoekwoord altijd de wie, wat of waar, zoals Sigrid Kaag, de spreidingswet of Weiteveen. En als de meeste mensen het actuele nieuwsartikel hebben gelezen, is het tijd voor een follow-up. Kijk bijvoorbeeld eens naar Google Trends en de ‘related queries’. Die zie je zodra je een zoekterm in Google Trends zet en rechts onderaan de pagina kijkt, zie je gelijk wat mensen nog meer zoeken rondom een onderwerp. Zo werd er bij de sneeuwval ook gezocht op ‘wanneer sneeuwvrij van werk’ en ‘hoe hard rijden op gladde weg. Daar kun je dan op inspelen met een artikel.’

Jeroen geeft vanuit zijn expertise ook nog tips: ‘Optimaliseer de techniek. Vakjargon: als jouw website sneller rendert, zal je een voorsprong hebben op de rest. Soms kan dat om mili seconden gaan.’

Op de site van SEOBrein gaan Jeroen en Sophie nog verder in op wat nieuwsmerken met SEO kunnen doen. Ik zou zeggen: Let vooral ook op de opbouw van het artikel om te zien hoe mensen met een marketing- en SEO-bril een nieuwsartikel opbouwen en vergelijk dit eens met een ‘normaal’ artikel 🙂

Deze week lanceerde Microsoft voor iedereen Copilot. En dit is best een grote aankondiging, want het brengt de mogelijkheden van AI rechtstreeks in producten van Office, zoals Excel, Powerpoint en Word. Waar je nu misschien een betaalde versie van OpenAI gewend bent en bestanden telkens moet uploaden, hoeft dat hier niet meer. Voor 20 euro per maand heb je de mogelijkheden van AI nu binnen je Officie-pakket. De dude hierboven legt de verschillen goed uit. Ik ga het de komende tijd testen, zal jullie op de hoogte houden en misschien kan ik hierdoor mijn ChatGPT-abonnement wel vervangen voor Copilot.

Ieder bedrijf gaat nu volle bak voor AI, zo kondigde Meta deze week ook aan volle bak voor superintelligentie te gaan en vertelde Alexander Klöpping in podcast Poki dat hij nu Perplexity liever te gebruiken dan ChatGPT. Zo is er veel concurrentie op de AI-markt en worden de toepassingen nu ook zichtbaar in je ‘normale’ tools.

Visie kabinet op AI: Veel gevolgen voor ons leven

Het Nederlandse kabinet presenteerde donderdag als een van de eerste EU-lidstaten een visie op generatieve AI. In de visie benadrukt het kabinet het belang van het ondernemen van actie met het oog op de mogelijkheden en uitdagingen van deze disruptieve en tegelijk kansrijke technologie.

‘AI heeft heel veel gevolgen voor ons leven: hoe we leren en werken’, zegt demissionair staatssecretaris Digitalisering Alexandra van Huffelen. De meest reële bedreiging is het veranderen van werk. “Het Internationaal Monetair Fonds waarschuwde al dat zo’n 40 procent van de banen sterk verandert.”

“In de advocatuur kunnen ze het gebruiken om sneller jurisprudentie te verzamelen. In de gezondheidszorg kunnen artsen zich laten ondersteunen om makkelijker diagnoses te laten stellen. Maar het betekent ook dat sectoren veranderen.”

Andere kijk- en luistertips

• ‘Humanoïde robot’ Optimus van Tesla kan nu ook kleren opvouwen.

• WhatsApp kanalen hebben vier nieuwe functies, zo kondigde Mark Zuckerberg aan op zijn (jawel) eigen WhatsApp-kanaal. Je kunt nu: 1) Polls maken en versturen 2) Audio-berichten versturen 3) Je kunt berichten nu delen in je (niet veel gebruikte) ‘status’ 4) Er kunnen nu 16 mensen beheerder worden gemaakt Deze week heb ik weer een aantal mediamerken geholpen met een groen vinkje, kun je hier ook hulp bij gebruiken? Stuur me een mail.
• Een leuk interview op Publique.nl met Thomas Bruining. Hij bracht diverse podcasts naar het theater en vertelt wat hij geleerd heeft. ‘Als jij een podcast hebt met ongeveer 10.000 luisteraars dan moet je de Kleine Komedie, waar 500 stoelen in staan, wel kunnen uitverkopen’ en ‘een podcast is vooral het ultieme marketinginstrument.’
• Reuters Insitute bericht over een boek dat geschreven is over nieuwsmijders. Daarin worden 5 tips gegeven hoe je deze mensen toch kunt bereiken. Met positief nieuws dat dichtbij staat en het betrekken van groepen die traditioneel minder nieuws consumeren. Ook het aanbieden van beknopte samenvattingen naast diepgaandere artikelen en het aanpassen van nieuwsinhoud aan verschillende leesniveaus werkt volgens de onderzoekers. Verder is het belangrijk de journalistieke waarden uit te dragen.
• In de NRC deze week een artikel met de kop: Populisme krijgt op YouTube het grootste podium. Het YouTube-algoritme beloont conflict en ophef, en speelt daarmee populistische partijen in de kaart. Tijdens de verkiezingen had het algoritme een sterke voorkeur voor video’s over de PVV en Forum voor Democratie, blijkt uit nieuw onderzoek.
• Films en tv-programma’s hebben invloed op bijna alle aspecten van ons leven, van onze beroepskeuzes tot onze reisbestemmingen, van de namen die we aan onze kinderen geven tot ons gedrag ten opzichte van minderheden. Deze invloed kan zowel positief als negatief zijn. De Amerikaanse Walt Hickey schreef er het boek You Are What You Watch over en sprak er over met de Volkskrant.
• Op Use the News een interview met de makers van de TikTok-video’s van RTL Nieuws. Wat zij maken moet echt iets toevoegen aan het dagelijkse nieuws, dat is het streven. Fatima Warsame (29) en Eline Kuper (29) maken samen deze content die meer jongeren moet gaan bereiken. Fatima: ‘We willen niet over jongeren praten, maar met jongeren.’
• Runway is een tool waarmee je foto’s om kan zetten in beeld (zie nieuwsbrief #42 voor een voorbeeld) en deze heeft weer een update gekregen. De toevoeging van de Multi-Motion Brush stelt gebruikers in staat om meerdere bewegingen en animaties tegelijkertijd in hun video’s te controleren en te bewerken.
• Feyenoord heeft als eerste club in Nederland een eigen online streamingdienst gelanceerd. Met Feyenoord ONE biedt de club supporters exclusieve Feyenoord-videocontent verzameld op één plek. Op het platform zijn volledige wedstrijden, exclusieve documentaires en videoseries en historische wedstrijden te bekijken. Toegang kost 50 euro per seizoen.

Bedankt voor het lezen!

Lees je deze nieuwsbrief met plezier? Support de nieuwsbrief dan en wijs mensen op deze nieuwsbrief of geef af en toe een like op LinkedIn om het onder de aandacht te brengen bij anderen.