Deze week was ik bij Rijnmond, NH Nieuws en PXR. Verder was ik te gast in de podcast POKI van Alexander Klöpping en Milou Brand, waarover hieronder meer.

Thuis blijft het enorm druk rond de podcast van Hanneke, zo stond er deze week een recensie in Trouw en was ze te gast bij RTV Utrecht (aflevering 4 is te luisteren op Spotify en iTunes). Er komen nog twee afleveringen en voorzichtig wordt er ook gedacht aan een andere human interest-podcast of een mogelijk vervolg. Mochten er uitgevers zijn met interesse, laat het zeker weten.

En verder deed onze jongste het verdienstelijk op het NK Sneldammen. Tot zover het privé gedeelte voor het logboek, hieronder wat me deze week opviel.

Te gast in Poki over de toekomst van de journalistiek en AI

Deze week vroeg Alexander Klöpping of ik aan wilde schuiven in de podcast POKI (Podcast over Kunstmatige Intelligentie) om met hem en Milou Brand te praten over de rol van AI in de journalistiek. Die podcast luister ik iedere week, dus vond ik het een eer iets te mogen vertellen. Vanaf minuut 36 hoor je mij, je kunt het luisteren via Spotify of iTunes.

Hoe groot is de impact van Google veranderingen?

In de podcast van POKI ging het onder andere over de veranderingen in Google. Een paar weken geleden las je al dat de veranderingen in Google volgens mij enorme impact hebben iedere site. Hoewel de proef nu nog alleen in Amerika loopt, zie je aan alles dat Google veel meer antwoorden zal gaan tonen en veel minder verkeer naar je site zal sturen. Iemand die hier veel van merkt in haar werk is Xandora Kotsi, zij is ‘zoekspecialist’. Ze heeft twee jaar lang in house op de servicejournalistiek redactie gewerkt voor AD en NU.nl. Ze heeft nu een eigen bedrijf en geeft SEO-advies en trainingen voor diverse opdrachtgevers (waaronder nieuwsmedia).

‘Het is goed om in gedachten te houden dat SGE (de aangekondigde verandering) nog steeds een experiment is en nu nog alleen bij een deel van de ingelogde chrome -gebruikers in de VS wordt getoond.  Ik verwacht dat de AI-overview in Google voor de meeste nieuwsmedia niet een hele grote impact gaat hebben op het zoekverkeer.

In de eerste plaats omdat nieuwsmedia vaak al een spreiding hebben in hun Google verkeer, (uit Nieuws, Discover en “traditionele” zoekresultaten) waarbij het zwaartepunt vaak niet in de traditionele zoekresultaten ligt. Mijn advies is dan ook altijd: leg nooit je eieren in één mand. Het is altijd gevaarlijk om op 1 verkeersbron te leunen, of dit nou social media of Google is.

Verder is het goed om te weten dat (op dit moment) AI-overviews alleen maar worden getoond bij een klein deel van de zoekopdrachten, die ook nog eens niet nieuws-gerelateerd zijn. AI-overviews worden op dit moment vooral getoond bij zoekopdrachten zoals:

* Wat – “Wat is een dynamisch energiecontract”
* Hoe – “Hoe maak je een moestuin”
* Beste – “Wat is de beste fiets voor lange afstanden”

Nieuwsmedia die veel verkeer halen uit “evergreen” artikelen (over onderwerpen die altijd leven), kunnen dit wel wat meer gaan voelen. Maar ik verwacht niet dat dit schokkende dalingen zullen zijn.

En tot slot is Google al jarenlang bezig met gebruikers zoveel mogelijk binnen hun zoekmachine te houden. Het zoekverkeer vanuit simpelere zoekopdrachten loopt al heel lang terug. Denk als voorbeeld aan “wat is” zoekopdrachten, waarbij de zoekvraag vaak al direct beantwoord in de zoekresultaten.

AI-overviews zijn hier gewoon een volgende stap in. Ook voor langere en specifiekere zoekopdrachten willen ze de gebruiker direct van nuttige informatie voorzien.

Een paar tips die ik altijd meegeef aan redacties tijdens trainingen om toekomstbestendig te blijven in het AI-tijdperk:

– Maak artikelen voor je gebruikers, niet voor zoekmachines. Schrijf over onderwerpen die nu bij je doelgroep leven, dit werkt goed op je eigen site én in zoekmachines. Google Trends is hier een hele goede gratis tool voor.
– Het opsommen van gebeurtenissen en feiten kunnen door iedereen worden geschreven; onderscheid jezelf als redactie door journalisten als ervaringsdeskundigen neer te zetten en hen eigen ervaringen/visie te laten delen.
– Google verspreid helaas weer veel foutieve informatie in de AI-overviews. Extra lastig in dit fake news tijdperk.

Dat betekent dat je als nieuwsmedium een tandje bij moet zetten om het vertrouwen van je lezer te versterken. Je hebt al het voordeel dat je experts in artikelen informatie kan laten bevestigen of ontkrachten. Blijf daar gebruik van maken, zeker over gevoeligere onderwerpen waar Google ook strengere maatstaven voor hanteert, zoals geld of gezondheid.

Wees verder heel duidelijk in bronvermelding. Ook transparant zijn over hoe het artikel tot stand is gekomen draagt ook bij aan het vertrouwen van de lezer.

Argentijnse krant maakt speciale site met ‘snack content’

Online las ik hoe de Argentijnse nieuwssite (en krant) La Nación tijdens het WK 2022 en bij de verkiezingen van 2023 in hun land een speciale site had gelanceerd om lezers ‘snack content’ te geven. Het doel was om ‘een TikTok-achtige gebruikerservaring’ te bieden.

Jongeren willen nieuws op een andere manier consumeren: Snel, concreet en met foutloze informatie. Artikelen geschreven voor SEO of clickbait botsen vaak met deze verwachtingen. Daarom maakte ze een site rond het WK genaamd Manija Mundial, met quotes, video’s, data en memes over het Argentijnse nationale team. Dit zorgde voor vijf keer (!) meer paginaweergaven dan een gemiddeld artikel op de nieuwssite.

Dit project werd deels gefinancierd door Puma.

Tijdens de verkiezingen van 2023 maakte La Nación een vergelijkbare site. Ik vind het een heel verfrissend idee, maar had ook nog vragen dus zocht contact met Felix Ramallo die het brein is achter deze sites. Als ik een tijdje door de site scroll, mis ik namelijk de ‘lees meer’-knop zoals Instagram die heeft.
Felix vertelde daarover: ‘Klopt, er is geen ‘lees meer’-link. Dit is met opzet gedaan: het idee is om te informeren en dat alleen deze content wordt geconsumeerd. De berichten op beide sites zijn zo gemaakt dat ze op zichzelf staan en niet bedoeld zijn als aanleiding om meer te lezen in een ander artikel. Elk bericht moet voldoende zijn. Op de verkiezingssite is er een soort bericht dat een alinea lang is, en dit is het langste type content op de site zonder ‘lees meer’-link. Het idee is om snackcontent te hebben die voldoet aan de behoeften van de gebruiker.

We zijn momenteel ook bezig met een nieuwe versie van de site voor de Copa América die in juli in de VS zal plaatsvinden.’

Ik vind het heel leuk naar andere landen te kijken om te zien wat er daar gebeurd. Toch lijkt de normale site van La Nación op nieuwssites zoals wij die kennen. Al bewegen er wel meer beelden en staan er auteursnamen bij de artikelen. Ik blijf ze in ieder geval volgen en zal jullie in deze nieuwsbrief op de hoogte houden!

Serie: Hoe gaat School voor Journalistiek om met veranderingen?

Vorige week trapte ik een reeks af als onderdeel van deze nieuwsbrief. Hierin laat ik mensen die werken bij opleidingen aan het woord over het veranderende medialandschap. Hoe spelen zij er op in en wat vragen studenten? Vorige week las je over Douwe Schaaf van CHE Ede, vandaag vertelt Nancy de Goeij van Fontys journalistiek in Tilburg.

In welke nieuwe ontwikkelingen hebben leerlingen de meeste interesse?

Als het gaat om nieuwe technologische ontwikkelingen dan zie je een duidelijke stijging als het gaat om AI, niet verrassend. Ze beseffen dat ze al veel algoritmes gebruiken (via social mediagebruik, meer bewustzijn rondom gebruik persoonlijke data), maar ChatGPT geniet wel de meeste voorkeur. Eerstejaars studenten moeten wennen aan het feit dat ze bij ons ChatGPT mogen inzetten. Maar dan enkel als middel en niet als (eind)doel, met daarbij een uitgebreide onderbouwing/reflectie op het gebruik van AI (in verband met transparantie/betrouwbaarheid/het ontwikkelen van een journalistiek moreel kompas). Die interesse varieert van ‘hoe leer ik goed prompten’ tot ‘ethisch handelen’.

Welke werkplekken en type stages in communicatie en media zijn nu het meest populair?

Tweeledig. Enerzijds de van oudsher bekende nieuwsmerken als Volkskrant, Groene Amsterdammer, NRC, Telegraaf, NOS, RTL, AD, etc.  Anderzijds nieuwsmerken waar de nadruk op onderzoekjournalistiek ligt zoals Pointer, Keuringsdienst van Waarde, Tegenlicht, etc. Bij eerste stages (in 2e of 3e studiejaar) zie je veelal de voorkeur voor redacties waar ze aan de slag gaan met online/social media kanalen (vaak ook nog bij meer regionale outlets, zoals bv BD, ED, etc.). Tweede stage (tijdens afstudeerjaar) zoeken ze meer specialismes op met voorkeur voor stages waarbij beeld, geluid of tekst centraal staat (vaak met een landelijk/internationaal profiel).

Hoe kun je een leuke stage het beste onder de aandacht brengen bij jullie?

We hebben een prikbord (intranet) waar we standaard alle oproepen plaatsen. We hebben een stagebureau dat daar mede verantwoordelijk voor is. Qua communicatie adviseer ik altijd allereerst om ons stagebureau te informeren, maar daarna zeker ook onze communicatieafdeling in te schakelen zodat ze dit ook op onze socials plaatsen. Qua content is een video aantrekkelijker (meer bereik) dan een stuk tekst.

Werk je zelf bij een opleiding en wil je de kennis delen in deze nieuwsbrief? Leuk en neem even contact met me op.

Andere kijk- en luistertips

• Columnist Özcan Akyol schreef deze week een column in het AD waarom een persoonlijke nieuwsbrief voor hem goed werkt en veel fijner is dan social media. Het zal je niet verbazen dat ik dat met hem eens ben. Omdat wij er ook af en toe contact over hebben, gaat binnenkort in deze nieuwsbrief verder in op het hoe en waarom, want zijn persoonlijke nieuwsbrief heeft al veel voordelen voor hem.
• Rens Blom vertelt in een podcast van het SvdJ over zijn hyperlokale nieuwsbrief in Castricum, genaamd Nieuws uit Castricum. De nieuwsbrief is gestart vanuit onvrede over lokale huis-aan-huisbladen en heeft nu zo’n 1400 abonnees. Rens bouwde een betrokken community op door interactie met zijn lezers en adviseert aspirant-nieuwsbriefmakers om eerst doelgroeponderzoek te doen, omdat hij dat zelf achteraf ook had moeten doen.
• Veel lokale media worstelen met teruglopende lezersaantallen, maar De Texelse Courant niet. Van de ruim dertienduizend inwoners van het Waddeneiland hebben zeker zesduizend mensen een abonnement op de lokale krant. ‘We hebben niet heel veel abonnees van rond de twintig jaar, hoor. Maar op een bepaald moment kopen jonge mensen een huis, krijgen ze een kind en dan hoort de krant er ook opeens bij.’  Lees het hele artikel bij SvdJ.nl.
• Deze week zaten oud-wielrenners Laurens ten Dam en Thomas Dekker een nacht in de Amerikaanse cel, omdat ze elkaar hadden schoongespoeld op een parkeerplaats na een wedstrijd. Dat is voor veel redacties nieuws en het slimme vond ik dat ze dit vertelden in hun podcast. Dit hadden ze ook los op Instagram kunnen delen, maar nu verwijst iedereen naar de podcast als bron. Zo hoorde ik zelfs in het NOS-journaal op Radio 1. Helaas ontbrak bij veel nieuwssites een li  Telegraaf doet dit met voetbalpodcast Kick-off ook regelmatig en zorg je voor naamsbekendheid van de podcast.

Deze week een jaar geleden

Een jaar geleden las je in nieuwsbrief #20 dat WhatsApp kanalen geïntroduceerd werd. Inmiddels zijn veel nieuwsmerken er te vinden, lees hier hoe je deze zelf kunt aanmaken.

Verder las je hoe Follow the Money onbedoeld een pijnlijke e-mail stuurde rond Vaderdag. Doe er je voordeel mee als je volgende week zondag ook een mail wilt versturen.

Deel je nieuws!

Ik probeer steeds verder vooruit wat te schrijven, zodat het geen last minute stress is. Het lijkt hier thuis soms net een eenkoppige nieuwsredactie :). Dus het is fijn om wat dingen vooraf uit te kunnen werken, heb je iets leuks gezien of wil je iets delen van je eigen werk?  Stuur het me door!

Deze nieuwsbrief verstuur ik elke week gratis en met veel plezier, lees je het graag wijs mensen dan eens op deze inschrijfpagina voor de nieuwsbrief of geef af en toe een like op mijn LinkedIn om het onder de aandacht te brengen bij anderen. Zo kan ik dit ook blijven doen.

Tot volgende week!