8 mei 2023

Nieuwsbrief #15: ChatGPT voor journalisten en het einde van social web

Deze gratis nieuwsbrief verschijnt vanaf deze week op maandag online, wil je deze al op zondagochtend in je mail ontvangen? Schrijf je dan in voor deze nieuwsbrief:

Een week vol meivakantie, veel thuis met de kids, terwijl Hanneke lekker aan het werk was. Gisteren gingen we naar de klimmuur voor een kinderfeestje en ik las het nieuwe boek van mijn schoonzusje Else Boer uit. Mooie opdrachten erbij gekregen deze week, waarmee het eerste half jaar al beter is dan ik had gehoopt. En er is nog wel ruimte voor extra opdrachten, dus stuur me vooral een mail als ik mee kan denken over digitale uitdagingen. Nu even over naar wat ik deze week tegen kwam:

Waar is foto genomen? Vraag ChatGPT!

Hoe kun je uitvinden waar ter wereld bovenstaande foto is gemaakt, als Google Reverse Image niet werkt? In de fijne nieuwsbrief van Henk van Ess legt hij uit hoe ChatGPT hielp bij het vinden van het antwoord. De combinatie van een mens en AI kan heel goed uitpakken en je hoeft er echt geen data-specialist voor te zijn. Dus daag jezelf uit en doe eens een poging bij bovenstaande foto! Het antwoord en de zoektocht lees je in de nieuwsbrief. Deze vorm van onderzoek doen via openbare bronnen wordt OSINT genoemd (Open Source Intelligence). De Volkskrant maakte deze week via deze methode ook een reconstructie van de ‘mogelijke’ luchtaanval op het Kremlin.

Ondertitel iedere video via ChatGPT

De Vlaamse journalist Brecht Castel maakt ook veel gebruik van OSINT en liet deze week nog een mooi voorbeeld zien hoe ChatGPT je kan helpen. In dit Twitter-draadje legt hij uit hoe je een video op YouTube in iedere willekeurige taal kunt laten ondertitelen in het Nederlands (of Engels, zoals in zijn voorbeeld).

AI vat alle podcasts voor je samen

Kunstmatige intelligentie kent veel gevaren en kan veel slechte dingen doen. Maar in deze nieuwsbrief nog een derde voorbeeld van hoe je het ook op een fantastische manier kan helpen. Op Skipcast wordt dankzij AI een samenvatting gemaakt van Nederlandse podcasts. Inclusief een samenvatting waarom die podcast er toe doet. Zo kun je sneller bepalen of je wilt gaan luisteren en er komt geen mens aan te pas.

Zo lees je vooral over kunstmatige intelligentie. En dat is ook niet voor niets, het was ook het meest besproken onderwerp tijdens het International Journalism Festival in Perugia. Het team van SVDJ bezocht het en deelt 7 lessen waar niemand omheen kon en AI komt hier vaak in voor. Alle sessies van het festival zijn terug te kijken via deze website.

Waar komt ‘direct’ verkeer vandaan?

Via analyseplatforms kun je zien hoe verkeer op je website komt, in veel gevallen zal dit Google Analytics (GA-4) zijn. Helaas is een deel van het verkeer daar minder goed traceerbaar en wordt veel op de hoop ‘direct’ gegooid. Deze week las ik een analyse van Sparktoro over deze ‘dark search’. Uit hun onderzoek (zie grafiek hierboven) bleek dat verkeer via TikTok, Slack en WhatsApp onder deze noemer wordt verzameld. Dat verkeer was al langer niet te vinden in analytics, maar het is wel goed je te realiseren dat ‘direct’ verkeer niet allemaal rechtstreeks is gekomen. Als test zou je een keer unieke url’s kunnen gebruiken op deze kanalen, al werkt dit niet voor WhatsApp waarbij je hoopt dat mensen zelf een linkje doorsturen.

KLM stopt webcare via Twitter

KLM was jarenlang het voorbeeld waarom bedrijven op Twitter webcare (=klantenservice) zouden moeten doen. En nu stoppen ze ermee, de API wordt te duur. Er zijn flink wat bedrijven die geld verdienen aan Twitter en daarom heeft Elon Musk de kosten verviervoudigd om gebruik te mogen maken van de data. Vorige week las je daarom al dat het vervoersbedrijf van New York om die reden stopte. Het Parool schreef eerder een aardig artikel over BN’ers die via hun status op Twitter een betere service afdwongen. Dat kan dus straks niet meer.

Op Adformatie mocht ik uitleggen dat ik de keuze van KLM goed begrijp, lees mijn duiding en een technische uitleg  in dit (gratis) artikel. Twee van de grootste Nederlandse monitoringtools waar veel organisaties gebruik van maken, Obi4wan en Coosto, gaven deze week aan wel een licentie bij Twitter af te gaan nemen. Dit betekent dat je bij veel grote Nederlandse bedrijven nog wel terecht kan. Los van de technische reden stopte begin dit jaar ook Bol.com al met klantenservice via Twitter. Hier is toen niet breed over gecommuniceerd, vermoedelijk omdat ze klantenservice op 1 plek via hun eigen chatbot en klantgegevens willen later verlopen.

Andere lees- en kijktips van deze week

  • De app van de NOS wordt vernieuwd en uitgebreid met een ‘Persoonlijk’-pagina. Hier vind je speciaal voor jou geselecteerde artikelen, nieuws uit jouw regio, bewaarde artikelen en persoonlijke instellingen. De NOS zegt dat ze hiermee een manier hebben gevonden om gebruikers van de app te wijzen op interessante verhalen die ze anders zouden hebben gemist.
  • Black Mirror is een fantastische serie op Netflix over snelle technologische ontwikkelingen. Iedere aflevering is een op zichzelf staand verhaal en het eerste seizoen stamt uit 2011. Veel van wat toen iets voor de verre toekomst leek, is inmiddels waarheid geworden. De afleveringen ‘Be right back’ en ‘Nosedive’ zijn waanzinnig goed, ook met het oog op media. En deze week werd bekend dat vanaf juni seizoen 6 verschijnt, ik kijk er naar uit.
  • Het einde van VICE lijkt nabij, meldt New York Times. Na Buzzfeed News komt er ook een einde aan deze vernieuwer. Vanaf 2014 had VICE een pand in de Reguliersdwarsstraat in Amsterdam en daar ben ik een paar keer geweest en voelde erg vernieuwend. Het model van sites waarbij veel verkeer via social media naar de site werd gebracht staat enorm onder druk. Nog een reden dat uitgevers moeten nadenken hoe ze eenmalige bezoekers kunnen verleiden een app te downloaden of zich in te laten schrijven voor een nieuwsbrief zodat ze vaker terug zullen keren.
  • Ben Smith is jarenlang hoofdredacteur van Buzzfeed News geweest en startte vorig jaar Semafor. Over zijn tijd bij Buzzfeed schreef hij boek over dat deze week uit kwam. Het heet Traffic en gaat over de race om kliks. Ik hoop dit binnenkort te gaan lezen, ter promotie verscheen Smith deze week onder andere in de podcast van The Verge. Hij vertelt hier onder andere over hoe nieuwssites profiteerden van nieuwe kanalen. Maar het social verkeer brokkelt af en hij voorspelt ook het einde van verkeer via Google naar de site. Zijn belangrijkste advies is dat mediabedrijven moeten gaan inzetten op nieuwsbrieven en specifieke podcasts. Het is het luisteren zeker waard. Ook in deze podcast van Recode Media kun je luisteren naar Smith en Buzzfeed-oprichter Jonah Peretti. Na het luisteren kreeg ik sterk het gevoel dat de jaren ‘10 echt voorbij zijn, ‘the era of the social web’.

Abonnees lezen al op zondag

Wil je deze nieuwsbrief lekker lezen bij het ontbijt op zondagochtend? Schrijf je dan in voor deze nieuwsbrief. Vanaf deze week is deze namelijk pas op maandag openbaar voor de rest van de lezers. Inschrijven kan via deze link.

Thanks en tot volgende week!